Skaza białkowa to nie tylko uczulenie na mleko. Dzieci ze skazą białkową często mają również uczulenie na kakao, owoce,cytrusy, jaja czy też mięso inne niż drobiowe i królicze. Dlatego trzeba zwrócić szczególną uwagę na to, co podajemy dziecku ze skazą białkową. Jak powinna wyglądać dieta dla dzieci ze skazą białkową? Skaza białkowa najczęściej występuje u dzieci alergików i objawia się czerwonymi krostkami na twarzy, a czasem również na szyi i ramionkach dziecka. Krosty związane ze skazą białkową powodują swędzenie, przez co dziecko staje się niespokojne, rozdrażnione i płaczliwe. W niektórych przypadkach skazy białkowej może również wystąpić biegunka.
W niektórych przypadkach nie da się skazy białkowej niestety całkowicie wyeliminować i pozostaje na całe życie. Dlatego warto wiedzieć, jakie dokładnie produkty są dozwolone w przypadku skazy białkowej, a jakich trzeba bezwzględnie unikać. Do produktów dozwolonych w skazie białkowej należą:
- mięso drobiowe i królicze,
- kasza,
- ryż,
- brokuły, kalafior,
- makaron,
- ziemniaki,
- marchewka,
- owoce (oprócz cytrusów),
- żółtko jajka.
Do produktów zakazanych dla dzieci ze skazą białkową należą:
- mleko i produkty mleczne,
- chleb,
- masło,
- majonez,
- wołowina, cielęcina,
- białko jajka kurzego,
- grzyby
- czekolada, kakao,
- ryby wędzone i morskie, skorupiaki,
- orzechy,
- cytrusy,
- pomidory, ogórki kiszone, kapusta i inne.
Skaza białkowa występuje głównie u niemowląt. Znika zazwyczaj w drugim roku życia. Jednak zdarza się również tak, że skaza białkowa pozostaje na dłużej, a nawet na całe życie. Pamiętajmy jednak, że z alergią pokarmową można żyć normalnie. Najważniejsze to przestrzegać odpowiedniej diety wykluczającej pokarmy, które mogą wywołać reakcję alergiczną.
Tak jak alergia może ujawnić się w każdym wieku, tak i jej objawy mogą powrócić po wielu latach uśpienia, także pod postacią alergii krzyżowej (gdy u uczulonego na jeden alergen niepożądane objawy pojawiają się także po kontakcie z innymi alergenami o podobnej budowie chemicznej). Taka reakcja występuje najczęściej w przypadku uczulenia na pyłki roślin i owoce (np. brzoza i jabłko), ale również tak nieoczywistych par, jak mięso wieprzowe i… sierść kota. Reakcja krzyżowa najczęściej zachodzi już po 15-30 minutach od zjedzenia produktu, który wchodzi w reakcję z innym alergenem. Reakcję może wywołać nawet niewielka ilość alergenu. Mogą pojawić się wtedy dolegliwości ze strony układu oddechowego, pokarmowego i problemy skórne, rzadziej objawy ogólnoustrojowe, np. wstrząs anafilaktyczny. Najczęściej są to:
- wodnisty katar
- skurcz oskrzeli
- pieczenie i świąd języka, warg, policzków
- spierzchnięte wargi
- zajady
- zmiany skórne
- łzawienie oczu
Do tego mogą dojść bóle brzucha, wymioty i biegunka.
Alergia krzyżowa – brzoza
Często alergia krzyżowa pojawia się, gdy w reakcję wejdą ze sobą pyłki roślin (alergie wziene) i owoce czy warzywa. Taki przypadek mamy z bardzo popularną alergią na pyłki brzozy (aż w 80 proc. przypadków dochodzi do reakcji krzyżowej). Okazuje się, że uczuleni na nie pacjenci nie powinni w czasie pylenia brzozy jeść:
- jabłek
- gruszek
- kiwi,
- moreli i brzoskwiń
- marchwi
- selera
- pomidorów
- orzechów laskowych
- curry
Zresztą dodatkowe reakcje alergiczne mogą pojawić się nie tylko, gdy pacjent w okresie pylenia zjada czyste orzechy laskowe, ale także, gdy są one wykorzystywane w przetwórstwie spożywczym i kosmetycznym. Osoba uczulona na pyłki brzozy może też reagować alergicznie na pyłki olszy, leszczyny, dębu, grabu, buku.
Alergia krzyżowa – trawy
Wiosna i lato to najtrudniejszy czas dla uczulonych na trawy oraz zboża, dlatego, żeby nie nasilać i tak nieprzyjemnych objawów (katar sienny, łzawienie oczu, duszności) wynikających z samego pylenia, trzeba wyeliminować z diety w tym czasie rośliny, które wchodzą w reakcję krzyżową z trawami i zbożami. Trzeba szczególnie uważać wtedy na:
- ziemniaki
- pomidory
- seler
- groch
- kiwi
- melony
- orzeszki ziemne
- produkty mączne
Alergia krzyżowa – roztocza
Osoby, które mają alergię wziewną na roztocza kurzu domowego powinny przez cały rok unikać diety bogatej w owoce morza. Roztocza wchodzą w reakcję krzyżową z krabami, krewetkami, ośmiornicami i homarami. Warto też zwrócić uwagę na gotowe produkty, które mogą w swoim składzie zawierać niewielkie ilości owoców morza, czyli różnego rodzaju pasty, sosy i sałatki.
Alergia krzyżowa – mleko
Alergia na białko mleka krowiego jest jedną z najczęstszych alergii pokarmowych. Osoby uczulone na laktozę powinny zwrócić szczególną uwagę na mleko innych zwierząt i mięso. Aż w 90 procentach przypadków dochodzi do reakcji krzyżowej między mlekiem krowim i kozim, oraz w 10 procentach między mlekiem krowim a mlekiem owczym, wołowiną i cielęciną.
Alergia krzyżowa tabela
Oto najczęstsze alergeny reagujące krzyżowo:
- pyłek leszczyny (pyłek drzew brzozy, olszy, dębu, grabu, buku orzech laskowy)
- pyłek traw (melon, arbuz, pomidor mąka z żyta i pszenicy)
- pyłek bylicy (seler, marchew, przyprawy)
- pyłek drzew oliwnych (pyłek jesionu, ligustru pospolitego, pyłek bzu, lilaka)
- roztocze kurzu domowego (skorupiaki: krewetki, kraby, ostrygi ślimaki)
- grzyby Alternaria alternata (grzyby Cladosporium herbarum, Candida albicans, Aspergillus fumigatus, Penicillium citrinum, Fusarium solan, lateks)
- pióra (jajo kurze, mięso kurze)
- sierść kota (mięso wieprzowe)
- lateks gumy naturalnej (banan, awokado, kiwi, papaja, ananas, melon, mango, kasztan jadalny, migdały, grejpfruty, seler, ziemniaki, orzechy, pomidory, marchew, papryka, szpinak, sałata, fikus)
- ryż (trawy/zboża, mąka żytnia, pszenna, owies)
- orzech ziemny (bylica, owoce pestkowe: śliwka, brzoskwinia,
groch, soja, pomidor, lateks)
- słonecznik (drzewo oliwne, trawy/zboża, bylica, złocień)
- rumianek (trawy/zboża, brzoza, bylica, ambrozja)
- rzepak (brzoza, trawy/zboża)
- ambrozja (jesion, bylica, rumianek, owoce pestkowe, tj. jabłka, gruszka, melon, seler, lateks)
- papryka (brzoza, bylica, seler)
- pomidor surowy (brzoza, trawy/zboża, bylica, owoce pestkowe: jabłko, gruszka, surowy ziemniak, seler, orzech ziemny, lateks)
- surowa marchew (brzoza, bylica, mango, melon, ogórek, seler)
- jad pszczoły (jad osy lub szerszenia)
- kwas acetylosalicylowy (niesterydowe leki przeciwzapalne)